طراحی خانه پایدار

طراحی خانه پایدار مطابق با شرایط اقلیمی منطقه آب و هوای گرم و خشک

ویژگی های مناطق گرم و خشک

اکثر مناطق نیم استوایی را شامل می شود. ودر اثر وزش بادها که از جنوب غربی و شمال غربی به طرف استوا می وزد هوا بسیار خشک است.

آسمان در بیشتر اوقات سال بدون ابر بوده و اشعه منعکس شده از این سطوح بسیار بالاست, مه و طوفان دراین مناطق زیاد است و بعد ازظهرها اتفاق می افتد.

فلات مرکزی شامل دو منطقه بیابانی و نیمه بیابانی است.
شهرهای چون: شیراز, تهران, مرکزی…(مناطق نیمه بیابانی)          یزد , کرمان …(مناطق بیابانی)

مشخصات این اقلیم : روزهای گرم و شب های بسیار سرد و زمستان های سرد و سخت و تابستانهای گرم و خشک است.

خصوصیات کلی شرایط اقلیمی این منطقه

آب و هوای گرم و خشک در تابستان ،سرد وخشک در زمستان

بارندگی بسیار اندک

رطوبت هوا بسیار کم

پوشش بسیار کم گیاهی

اختلاف زیاد درجه حرارت بین شب و روز

در نواحی کویری و حاشیه کویری، باد های توأم با گرد و غبار

ساکنین اقلیم گرم و خشک عموما” با مسائل و مشکلات حادی همچون تابش شدید آفتاب ,هوای خشک ,کمبود بارندگی ,عدم وجود رطوبت و وجود طوفان های گردوغبار و طوفانهای شن, اختلاف درجه حرارت در شب و روز هستند.

بافت شهری در منطقه گرم و خشک

مجموعه های شهری و روستایی متراکم و فشرده است. با افزایش تراکم و فشردگی بناها در بافت سطوح مرتبط با شرایط حاد منطقه کاهش می یابد. بدین ترتیب تبادل حرارتی بین فضاهای بیرونی و درونی به حداقل می رسد.

 همچنین تراکم بناها در بافت علاوه بر یک کار اقلیمی در ضرورت امر دفاع در برابر حمله مهاجمان به شهر و همچنین روابط اجتماعی داخل شهر نقش بسزایی دارد.

کلیه فضاهای زیستی این منطقه از قبیل فضاهای شهری , گذرها ,معابر ,حیاط ها و ساختمانها در برابر شرایط نامطلوب جوی و بادها نا مطلوب  و گرد و خاک و طوفان های شن  محافظت شده اند.

 در عین حال شکل گیری بافت به نحوی است که در استفاده از باد خنک در تابستان و گرمای خورشید در فصل زمستان هیچ محدودیتی در بافت ایجاد نشود.

  تعداد و مساحت بازشوها و درها

تعداد باز شوها در سطوح بیرونی و رو به معابر در حداقل ممکن نگه داشته می شود تا فضاهای داخلی کمتر تحت شرایط حاد پیرامون بنا باشد. همچنین جهت ممانعت از ورود گرد و خاک , باز شوها و پنجره های مرتبط با محیط خارج در قسمت فوقانی دیوارهای بنا نصب می شود.

با نصب پنجره در قسمت فوقانی بنا میزان نفوذ اشعه های منعکس شده از سطوح غیر قابل کشت به داخل بنا به حداقل ممکن کاهش میابد.

همچنین بیشترین سطوح  بازشوها و پنجره ها رو به حیاط مرکزی است که کمتر تحت شرایط سخت و طاقت فرسای محیط بیرون ساختمان است.

گذرها و معابر در منطقه خشک

برای پرهیز از تابش خورشید حداقل مقدور گذرها به صورت شرقی ,غربی احداث می شوند. همچنین گذرها باریک با دیوارهای مرتفع در دو طرف گذر که در بعد ظهرهای تابستان کاملا” از سایه پوشیده می شود .

جهت ممانعت از جریان یافتن هوا و نفوذ شرایط هوایی حاد پیرامون بافت معابر عموما” پیچ در پیچ و باریک ساخته می شود. و ارتفاع دیوار معابر زیاد است.

حیاط مرکزی در اقلیم گرم و خشک  

فرمی که در مناطق گرم و خشک به عنوان الگوی خانه ها استفاده شده است فرم کهن و ارزشمند خانه های دارای حیاط مرکزی است.

 الگوی حیاط مرکزی از دوران ماقبل تاریخ تا به امروز نه تنها در مناطق مرکزی ایران بلکه در مناطق خشک خاورمیانه و در اکثر تمدن ها کهن تکرار شده است.

خانه های با حیاط میانی و محصور مطلوب ترین, ترکیب و فرم برای تعدیل شرایط حاد اقلیمی به خصوص در منطقه گرم و خشک کویری است.

اتاق های این خانه ها به حیاط مرکزی باز می شود . و بدین ترتیب در مقابل گرمای تابستان و سرمای سرد زمستان و بادها و طوفان ها و شن که عموما” در منطقه کویری در جریان است محافظت می شوند.

معماری پایدار

کاربرد مفاهیم پایداری و اهداف توسعه پایدار  در جهت کاهش اتلاف انرژی وآلودگی محیط زیست در معماری، مبحثی به نام معماری پایدار را به وجود آورده است.

در این نوع معماری، ساختمان نه تنها با شرایط اقلیمی منطقه خود را تطبیق می‌دهد، بلکه ارتباط متقابلی با آن برقرار می‌کند.

بطوری که بر اساس گفته ریچارد راجرز، «ساختمان‌ها مانند پرندگان هستند. که در زمستان پرهای خود را پوش داده وخود را باشرایط جدید محیط وفق میدهند. و بر اساس آن سوخت و سازشان را تنظیم می‌کنند.

لزوم احداث ساختمان به صورت سبزوپایدار

تحول صنعتی انسان را از زندگی در طبیعت به زندگی درشهر کشانید.

باپیشرفت فن آوری، الگوی زندگی دستخوش دگرگونی شد، به نحوی که انسان‌ها برای گرم کردن خود به جای پوشش بیشتر و. استفاده از لباس‌های گرم، از سوخت‌های فسیلی به عنوان گرم‌کننده استفاده نمودند.

بادگیرها، سایبان‌ها ونورگیرها در ساختمان جای خود را به تاسیسات گرمایشی وسرمایشی دادند. به این ترتیب تکنولوژی اسایش وراحتی روزافزونی رابرای انسان فراهم کرده است.

درنتیجه هجوم شهرنشینی بسیاری از زمین‌های طبیعی وجنگل‌ها دستخوش تغییرات شده است.

برای تردد، ساخت وساز، سرمایش و گرمایش مصرف انرژی افزایش یافته ودر نتیجه آلودگی هوا والودگی صوتی بیشتر شده است.

شهرها انرژی رامصرف کرده وبه جای آن زباله و آلودگی ایجاد می‌کنند.

 درنتیجه پیشرفت صنعت نیاز به بهره‌برداری ازمنابع طبیعی نیز بیشتر شده. و به نحوی که بهره‌برداری غیرمنطقی از منابع طبیعی منجر به نابودی انها می‌شود.

برای ادامه زندگی دراین چرخه احتیاج انسان به انرژی بیشتر شده . ولی اکنون در مرحله‌ای قرارداریم که منابع انرژی رو به اتمام هستند.

با این نگرش ولزوم کاهش مشکلات، ایجاذ ساختمان‌های سبز ودر عین حال پایدار باتوجه به مشکلات زیست محیطی که وجود دارد برجسته می شود.

اصول معماری پایدار

معماری پایدار مانند سایر مقولات معماری، دارای اصول و قواعد خاص خود است و این سه مرحله را در برمی‌گیرد:

صرفه جویی در منابع

طراحی برای بازگشت به چرخه زندگی

طراحی برای انسان

که هرکدام آنها استراتژی‌های ویژه خود را دارند.

شناخت و مطالعه این تدابیر، معمار را به درک بیشتر از محیطی که باید طراحی آن را انجام دهد، می‌رساند.

طراحی برای انسان

اصل طراحی برای انسان (Humane Design)، آخرین و شاید مهمترین اصل از معماری پایدار است.

 این اصل ریشه در نیازهایی دارد که برای حفظ و نگهداری عناصر زنجیره‌ای اکوسیستم لازم است. که آنها نیز به نوبه خود بقای انسان را تضمین می‌کنند.

این اصل دارای سه استراتژی نگهداری از منابع طبیعی، طراحی شهری-طراحی سایت و راحتی انسان است.

که تمرکزشان بر افزایش همزیستی بین ساختمان و محیط بیرون از آن و بین ساختمان و افراد استفاده کننده از آنهاست.

در واقع می‌توان گفت که برای رسیدن به معماری پایدار، طراح باید این مراحل و اصول را که تعریف کننده یک چارچوب اصلی برای طرحی پایدار است. را در طرح خود لحاظ و برحسب مورد ترکیب و متعادل کند.

راهکارهای استفاده شده در نمونه مسکونی طراحی شده برای یک طراحی خانه پایدار

جهت دریافت کامل مقاله ی طراحی خانه پایدار (29 صفحه) در فرمت پی دی اف pdf روی لینک زیر کلیک کنید.

آموزش های بیشتر:

دانلود رایگان مجموعه مقالات معماری پایدار و توسعه پایدار

آتریوم در معماری پایدار

اگر سوال یا نظری راجع به معماری پایدار دارید در بخش نظرات با خانه هنر و معماری اُرچین مطرح نمایید تا به آن پاسخ دهیم.

تحریریه خانه هنر و معماری اُرچین

دیدگاهتان را بنویسید